Gezond eten duur(der)? - A Casa Nostra - Paul en Chantal

Gezond eten is duur(der). Klopt dat wel?

Wie de overstap maakt naar gezonde, natuurlijke voeding kan opmerken dat het bedrag bij de kassa ineens hoger uitvalt dan met een kar vol ongezonde producten. Vaak hoor je dat gezond eten duur is. En al helemaal als je (deels) biologisch wil eten. Maar klopt dat wel? En hoe kun je gezond eten zonder veel geld kwijt te zijn? Hopelijk doe je je voordeel met deze  slimme tips.

Broccoli of chips?

Je kent misschien wel de worsteling tussen het, in de supermarkt,  kopen van gezonde of ongezonde goedkopere voeding. Wanneer je goedkoop uit wilt zijn wordt je wilskracht op de proef gesteld. Want helaas is ongezonde voeding goedkoper dan gezonde voeding. Al jaren daalt de prijs van bewerkte voeding en stijgt de prijs van vers eten. Vanaf het jaar 2000 zijn groente en fruit meer dan 40% duurder geworden. Suiker werd juist ruim 20% goedkoper.

Voor de prijs van een banaan kun je een reep chocolade kopen. Een broccoli kost net zoveel als een grote zak chips. Ongebrande noten zijn veel duurder dan borrelnootjes.  Al jaren wordt bewerkte voeding goedkoper en verse voeding duurder. Zo zonde. 

Vers of niet?

Bewerkte voedingsmiddelen  bestaan vaak uit goedkope ingrediënten. Denk aan smaakstoffen, soja, tarwe, suikers of vetten. Bedrijven kunnen het product voor minder geld, maar met meer winst verkopen. En ze vliegen vaak met duizenden tegelijk over de band. Ook dat drukt de prijs.

Daarbij zijn deze producten vaak veel langer houdbaar dan verse producten. Er hoeft dus minder te worden verspild en de producent en supermarkt lopen hierdoor minder risico. Een rol koekjes of een pot appelmoes kunnen jaren op voorraad liggen. Dat geldt niet voor een bloemkool. Verse voeding vraagt meer aandacht.

Bewerkte voeding kan dus jarenlang op voorraad blijven liggen. Verse producten niet.

Wel of niet biologisch?

Biologische voeding is duur. En dat klopt. Maar wanneer je begrijpt waar de hogere prijs vandaan komt is het misschien makkelijker om hier wat extra’s voor opzij te zetten. Mits je inkomsten dit toelaat natuurlijk.

Biologische voeding krijgt meer tijd om te groeien en te rijpen, wat de smaak, voedingswaarde en gezonde voedingsstoffen ten goede komt. Er is meer aandacht voor de grond en haar vruchtbaarheid. Ook dat zorgt voor meer nutriënten. Ook wordt biologische voeding op een kleinere schaal geteeld, wat de prijs omhoogstuwt.

Wel of geen chemische bestrijdingsmiddelen maakt een groot verschil. Daarnaast worden plagen en ziekten op een andere manier bestreden. Soms met behulp van bestrijdingsmiddelen, maar deze zijn nooit van chemische aard. Er worden vaker natuurlijke vijanden ingezet; denk aan het lieveheersbeestje dat efficiënt een luizenplaag te lijf gaat. Dit maakt het telen een stuk arbeidsintensiever. Biologische voeding is dus duurder. Maar door slim in te kopen kan je dat bedrag voor jezelf een heel eind drukken. Wanneer je begrijpt waarom biologische voeding duurder maar ook gezonder is, wordt het makkelijker hier wat geld voor te reserveren.

Tip 1: Eet natuurlijk

Kant-en-klare broccoliroosjes, voorgesneden champignons, groentemixen: ze zijn handig maar een stuk duurder dan het originele exemplaar. Kant-en-klare smoothies, sapjes, broodbeleg: het ziet er allemaal mooi en lekker uit maar je maakt ze veel voordeliger en nog gezonder zelf. Ga dus eens op zoek naar (biologische) markten, boerderijwinkels, lokale tuinders en boeren die aan huis verkopen. Daar kan je veel geld mee besparen. Eet dus gezond maar blijf bij de kern. Dus geen zakje voorgesneden pompoenblokjes, maar haal gewoon zo’n grote oranje joekel in huis. Daar maak je liters soep mee! Een uitzondering hierop zijn diepvriesproducten en conserven. Deze zijn namelijk ook gezond en vaak goedkoper dan het verse product. Denk bijvoorbeeld eens aan passata (gezeefde tomaten) verpakt in glas om tomatensoep mee te maken. Dat is een prima product. Een ander voordeel van natuurlijk eten is dat je minder nodig hebt dan wanneer je ongezond eet. Dat heeft o.a. te maken met de grotere hoeveelheid voedingsstoffen en vezels die natuurlijke voeding bevat. En door natuurlijk te eten komen signalen van verzadiging beter door, waardoor je op tijd stopt met eten. Geen eetbuien meer dus! Ook dat maakt eten goedkoper. Gezonde voeding? Blijf dicht bij hoe de natuur het ons geeft, dat is het goedkoopst.

Tip 2: Superfood = gewoon voedsel

Je kent ze wel: superfoods. Voedingsmiddelen met een torenhoge voedingswaarde. Denk aan gojibessen, camu camu, spirulina en chiazaad. Hartstikke gezond maar ook duur voor iemand die weinig te besteden heeft. Ze zijn zeker aan te raden, maar niet noodzakelijk. Een voedingsmiddel wordt gebombardeerd tot superfood wanneer het veel waardevolle voedingsstoffen bevat. Maar die vind je gelukkig ook in ‘gewoon’ voedsel. Je moet alleen even weten welke. Zet onderstaande boodschappen maar op je lijstje en je bent een stuk goedkoper uit. Boerenkool Bevat ontzettend veel voedingsstoffen, waaronder een hoog gehalte aan calcium. 100 gram boerenkool bevat meer calcium dan 100 ml melk. En het is ook nog eens heel goed betaalbaar. Vooral boerenkool uit de diepvries is goedkoop. Broccoli Een groene krachtpatser! Het bevat veel vitamines en mineralen, in hoge hoeveelheden. En wist je dat de steel het allergezondst is? Niet weggooien dus! Voor 500 gram broccoli betaal je vaak maar een euro. Wilde bosbessen Toegegeven, bessen zijn niet bepaald de goedkoopste fruitsoort. Maar uit de diepvries scheelt het aanzienlijk. Wilde bosbessen vind je alleen daar en je hebt daarmee meteen de gezondste bessensoort uit de supermarkt te pakken. Barstensvol voedingsstoffen en antioxidanten. Zonnebloempitten Heb je te weinig budget voor allemaal verschillende zaden en pitten? Ga dan voor zonnebloempitten. Ze zijn erg gezond en veel goedkoper dan andere zaden en pitten. Zonnebloempitten vormen een lekkere vervanging voor de — veel duurdere — pijnboompit. Amandelen Noten zijn niet bepaald goedkoop. Het loont om ze online en/of in grotere verpakkingen te kopen.  Het is ook interessant om in de winkel naar de kiloprijs te kijken. Die vind je op het prijskaartje in kleine lettertjes. Zo kun je onderling de soorten vergelijken en de meest voordelige keuze maken. De prijs van noten verandert namelijk per seizoen of jaar. Nu zijn de amandelen bijvoorbeeld erg vriendelijk geprijsd. Vorig jaar waren dat de cashewnoten. De prijs van hazelnoten verandert ook elk jaar flink. Als je naar het scala aan voedingsstoffen kijkt zijn amandelen de absolute winnaars. Groene asperges Koop ze vooral in het seizoen of uit de diepvries. En ga altijd voor groen! Ze zitten barstensvol voedingsstoffen en mooie antioxidanten. Avocado Avocado’s zijn regelmatig in de aanbieding. Je kunt ze ook in stukjes in het vriesvak vinden, voordelig geprijsd. Ze bestaan uit gezonde vetten en veel andere voedingsstoffen.

3. Eet minder vlees en vis en ga voor plantaardig

Vlees en vis zijn prijzig, zeker wanneer je voor biologisch en vers wilt gaan. Maar gelukkig is vis uit de diepvries een stuk goedkoper. Wel minder lekker als je het mij vraagt, maar dat kan je ondervangen door er burgertjes van te maken of door ze te verwerken in een ovenschotel. Daarnaast hebben we zeker niet elke dag dierlijke eiwitten nodig. Sterker nog: ons lichaam wordt veel blijer van plantaardige eiwitten. En laten die nou een stuk goedkoper zijn! In veel soorten groente zit namelijk stiekem behoorlijk wat eiwit verstopt. Sperziebonen, paddenstoelen, erwtjes (tuinerwten zijn erg goedkoop) en spruitjes bijvoorbeeld. Maar denk ook eens aan peulvruchten (spotgoedkoop!), granen en pseudogranen (vooral haver is heel betaalbaar.) Zet ook wat vaker eieren op je menu. Alhoewel de prijs van eieren stijgt, blijven ze beter betaalbaar dan vis of vlees. Ons lichaam wordt erg blij van plantaardige eiwitten. En die zijn ook nog eens een stuk goedkoper dan de dierlijke variant.

Tip 4: Wildplukken

Niks is zo goedkoop als gratis voeding. En laat dat nu letterlijk op straat groeien. Nou ja, in de berm dan. We lopen er vaak zomaar aan voorbij, maar de wilde natuur heeft behoorlijk wat lekkers op het menu staan. Koop een leuk wildplukboekje en ga eens op onderzoek uit. De winter is vaak wat karig, maar de lente en zomer brengen volop lekkers met zich mee. Wat dacht je van de jonge toppen van brandnetels? Hier kan je thee van zetten, je kan ze roerbakken of er een stamppotje mee maken. Aan het eind van de zomer pluk je de heerlijkste bramen, gewoon tijdens je boswandeling. En in de herfst is het de moeite waard om eens wat tamme kastanjes te poffen in de oven. Gebakken paddenstoelen erbij, niks meer aan doen. Denk ook aan eetbare delen van voeding die je in de winkel koopt maar gewend bent om weg te gooien. Het loof van bietje, wortel en radijsjes kan je prima eten en roerbakken als spinazie. De bladeren van bloemkool zijn eetbaar en heel gezond evenals het binnenste van de stronk van een broccoli. Om maar wat te noemen.

Tip 5: Junkfood blijft junkfood

Biologische voeding heeft alleen een meerwaarde als je voor gezonde producten gaat. Een biologische zak chips blijft ongezond. En een pot chocopasta is niet ineens beter voor je lijf omdat de cacaobonen van biologische oorsprong zijn. Blijf dus zoveel mogelijk weg van dit soort (verleidelijke) producten als je voor biologisch gaat. Dat scheel veel!

Tip 6: Het seizoen

Groenten en fruit uit het seizoen zijn goedkoper dan ingevlogen producten of voedingsmiddelen uit de kas. Het is dus de moeite waard om je te verdiepen in wat er zoal wordt geoogst per seizoen en daar in de winkel de vruchten van te plukken.

Tip 7: Aanbiedingen

Let op aanbiedingen en speur naar kortingsstickers. Het kan per boodschappenronde vele euro’s besparen. Ook in het gezonde schap zijn altijd scherpe aanbiedingen te vinden. En wie het lukt om met die aanbiedingen de maaltijden invulling te geven — en dus niet van te voren een boodschappenlijstje te maken — komt helemaal voordelig uit.

Zet in de supermarkt een andere bril op en volg niet je boodschappenlijst. Het scheelt tientallen euro’s.

Tip 8: Leg een voorraad aan

Heb je voldoende plek? Schaf dan een grote, energiezuinige vriezer aan. Veel verse voedingsmiddelen kun je invriezen. Bij aanbiedingen een grote voorraad tegelijk inslaan.

Tip 9: Vergelijk prijzen

Er zijn veel biologische producten die niet zo veel verschillen met de gangbare prijs óf gewoon goed betaalbaar zijn. Dus wil je graag biologisch eten, let daar dan op tijdens jouw rondje supermarkt . Voorbeelden hiervan zijn: winterwortels, zuurkool, uien, aardappelen, kolen en groenten en vis uit de diepvries. Vergelijk ook eens de prijzen bij de supermarkten bij jou in de buurt. Niet alle biologische voeding is overal even duur.

Tip 10: Koop in grotere verpakking(en)

Online heb je vaak de mogelijkheid om in grotere (bulk)verpakkingen te kopen. Dit scheelt aanzienlijk in de kiloprijs. Te veel voor jou of je gezin? Kijk dan of je met buren of vrienden kunt delen. Noten, kokosproducten, gedroogde peulvruchten, zaden en pitten, melen en gedroogd fruit zijn voorbeelden om voordelig groot in te slaan.

Tip 11: Leer restjes te eten

Wil jij af van altijd maar je boterhammetje of yoghurt in de ochtend en/of middag? Maar wil je het wel graag voordelig en makkelijk houden? Word dan een echte restjes professional! Kook ‘s avonds net wat meer en eet dit de volgende dag. Dat is goedkoper dan drie keer per dag een nieuwe maaltijd bereiden. Ook soep is hier zeer geschikt voor .

Tip 12: Bespaar op andere vlakken

Kijk eens naar je uitgavenpatroon en bedenk voor jezelf waar jij en jouw lichaam het meest blij en gezond van worden. Zet gezonde voeding op één. Junkfood, etentjes in een fastfoodrestaurant, luxeproducten, dure koffiezetapparaten met (aluminium) wegwerp-cupjes: heb je dat echt nodig?

De sportschool is echt een goed idee, maar buiten in de natuur sporten is goedkoper én gezonder. Nog een voordeel van gezond eten en buiten sporten is dat je je huid van binnenuit voedt. Daarmee kan het je gaan opvallen dat je steeds minder cosmeticaproducten nodig hebt.

Extra tips & trucjes

Tegenwoordig schrikken veel mensen van het bedrag wat ze moeten afrekenen aan de kassa. Een groot gedeelte van de rekening bestaat dan uit groente, fruit en vlees, wat zeker niet de goedkoopste producten zijn. Er zijn echter handige trucjes om met minder geld toch gezond en lekker eten te kunnen kopen.

Hierbij enkele extra tips om toch gezond te kunnen eten met een klein budget

  • Maak thuis een boodschappenlijstje met alleen dat wat ook echt nodig is. Dit zorgt ervoor dat je minder snel in de verleiding komt om ongezonde, meestal duurdere producten te kopen.
  • Lokale streekproducten zijn meestal goedkoper. Dit omdat ze rechtstreeks vanuit de boer komen en hier minder transportkosten aan verbonden zijn.
  • Het kan ook schelen om groenten en fruit uit de diepvries te kopen. Deze verschillen niet in voedingsstoffen met de verse variant en zijn vaak goedkoper. Daarnaast blijven deze ook langer houdbaar.
  • Wanneer er een markt in het dorp of in de stad is, kan het schelen om later op de dag hier langs te gaan. Later op de dag kunnen de producten in de aanbieding zijn, wat weer een aantal euro kan schelen.
  • Ieder seizoen heeft zo zijn groenten en fruit. Wanneer je groenten en fruit van het seizoen koopt, scheelt dit in de prijs. Hierbij moet je denken aan aardbeien in de zomer en wortelen in de winter!
  • Volkorenproducten in de grotere voordeelsupermarkten, waar deze producten over het algemeen goedkoper zijn. Denk hierbij aan rijst, wat je in grote aantallen kan inkopen.
  • Wees creatief met producten die over de datum lijken. Vaak bevat overrijp fruit extra veel smaak, waardoor deze bijvoorbeeld heerlijk in een smoothie smaken. Daarnaast kan je elke groente in de soep verwerken, waardoor je aan het eind van de week een heerlijke restjessoep kunt maken!
  • Supermarkten hebben verschillende marketingtrucs waarmee er voor bepaalde producten reclame wordt gemaakt. Gebruik hierbij echter je gezonde verstand en kijk onderaan in de rekken. Hier staan meestal producten die nog goedkoper zijn .
  • Eet minder vlees. Vlees is het meest ongezonde en duurste gedeelte van onze maaltijd. Je kunt vlees goed vervangen door bijvoorbeeld linzen of ei, wat ook een vullende werking heeft en net zo lekker kan zijn.
A Casa Nostra - Paul en Chantal draait op SYS Platform SYS Platform - Platform voor Coaches & Opleiders